معین امور پناهندگان در جلسه حقوق بشر، حکومتداری خوب و مهاجرت، بین حکومت افغانستان و اتحادیه اروپا که در وزارت امور خارجه دایر گردید بحث و گتفگو نمود
![جلسه](/sites/default/files/2019-05/84dcf8a8cba0259cf11299c1eef358f9_xl.jpg)
داکتر عالمه معین امور پناهندگان وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان امروز پنجشنبه مورخ ۱۹ ثور سالروان در گفتمان حقوق بشر، حکومتداری خوب و مهاجرت در مقر وزارت امور خارجه با مسوولین بلند پایه اتحادیه اروپا روی موضوعات پناهندگان، مهاجرین و بیجاشدگان بحث و گفتگو نمودند وی گفت افغانستان یکی از جنگزده ترین کشورهای جهان است. که پس از منازعات فلسطینیها، افغانستان کولهبار طولانیترین جنگ تاریخ معاصر را با خود حمل میکند. نخستین قربانیان جنگ را پناهندگان، مهاجرین و بیجاشدگان تشکیل میدهند. از اینرو افغانستان پناهندگان بیشماری در جهان دارد که آن را در ردههای نخستین دولت هایی گنجانیده است که پناهجویانش به کشورهای همسایه، اروپا، امریکا، آسترالیا و برخی کشور های آسیای جنوبی و خاور میانه سرازیر شده است. این روند، شاخصهای آسیب پذیری دولت افغانستان را در مناسبات بینالمللی چندین بار بیشتر از فقر و منازعات فرهنگی و سیاسی ساخته است. معین امور پناهندگان افزود که رونمای وزارت امور مهاجرین و به ویژه معینیت امور پناهندگان بر بنیاد ارزشهای حقوق بشری بنا یافته که شاخص پالیسیسازی، طرح استراتژی و میکانیزمهای اجرایی ما بر بنیاد حمایت حقوق بشری پناهندگان ، مهاجرین و بیجاشدگان شکل گرفته است. میکانیزم استراتژی معینیت امور پناهندگان را به مثابهی پل ارزشمند میان حقوق بشر و حقوق پناهندگان استوار سازیم. از اینرو پیوسته حقوق بشر را به مثابهی پیششرط اساسی برنامههای ملی و بینالمللی خود برگزیده ایم.تفاهمنامه ها و اعلامیه های مشترک با نهاد های بین المللی و کشور ها نیز بر پایه ارزش حقوق بشری استوار گردیده است. ما با حمایت متخصصین داخلی و خارجی تحلیلها و نقدهای حقوقی را بر اساس ارزشهای قبول شدهی حقوق بشر بینالمللی ارایه میکنیم و از دل این تحلیلها پیشنهادات و سفارشات خود را به نظام ملی و بینالمللی پیشکش میکنیم. اما ناگفته پیداست که دامنهی بحران پناهندگی و بیجاشدگان به حدی گسترده است که نیاز به کاری به مراتب بیشتر و مساعی مشترک دارد. مدیریت مشترک پدیده مهاجرت باکشور های اروپایی و کشور های منطقه: 1. کشور های اروپایی جامعهی اروپایی مهمترین پارتنر(همکار) ارزشی و حامی تامینات اجتماعی از دیدگاه حقوق بشری در جهان به حساب میآید. اتحادیهی اروپا به عنوان معتبرترین نهاد بینالملل بیشترین تعهدات سیاسی به ارزشهای حقوق بشری پناهندگان و مهاجرین را در افغانستان دارد. نهادهای رسمی و مدنی این اتحادیه حامی کلانی برای رفع بحران پناهندگان و مهاجرت در کشور است. از این روست که وزارت امور مهاجرین و عودتکنندگان و به ویژه معینیت امور پناهندگان همکاری استراتژیک با اتحادیهی اروپا دارد. قابل ذکر می باشد که در سال 2018 به تعداد 2805 به کشور برگشت نموده اند که از آن جمله برگشت 819 تن اجباری و 1986 تن ـآن داوطلبانه بوده است
1. ایران وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان تلاش نمود تا مذاکرات این وزارت با جانب ایران بر بنیاد ارزشهای قبولشدهی بینالملل و خواستهای تخصصی در امور مهاجرت و پناهندگی را حل و فصل نمود. مذاکرات حکومت افغانستان با ایران طی سال 1397 در چهارچوب طرح جامع و مشترک دو کشور و جلسات سه جانبه و چهار جانبه کمیته راهبردی منطقه ای، روی موضوعات چون ثبت و راجستر نمودن مهاجرین بدون مدرک، جواز سفر، بیمه صحی، حق تحصیل، گواهینامه رانندگی و تمدید اقامت مهاجرین دارای مدرک افغان ها در کشور ایران مذاکراتی داشته است که در نتیجه آن دستاوردهای ذیل به دست آمده: • تمدید اقامت (450) هزار نفر دارای پاسپورت خانوادگی. • تمدید کارت پناهندگی (950000) افغان. • شمولیت (24000) کودک بدون مدرک در مکاتب ایران که مجموع کودکان بدون مدرک شامل شده در مکاتب به (102000) نفر می رسد و علاوه بر آن (360000) کودک دارای مدرک نیز در مکاتب آن کشور شمولیت دارند. • فراهم سازی بیمه صحی برای صدهاهزار(300000) مهاجر افغان. • برداشتن ضمانت نقدی(300 یورو) برای اخذ ویزه ایران. • توافق و عملی شدن رفت و آمد مهاجرین دارای مدرک به افغانستان، بدون ابطال مدرک شان. ( هنوز عملی نشده است.) • اعزام (145) نفر ازمهاجرین جهت ادای مناسک حج به عربستان سعودی. • توافق در رابطه به ثبت نام و قانونی شدن حضور افغانهای فاقد مدرک ایران که تاکنون بیشتر از 800 هزار نفر ثبت و راجستر گردیده اند. • آغاز برنامه تثبیت هویت و توزیع پاسپورت دیجیتالی که تاکنون 54385 جلد پاسپورت و 12599 جلد تذکره به مهاجرین توزیع گردیده و26555 نفر برای اخذ پاسپورت تثبیت هویت گردیده و 32304 جلد تذکره مهاجرین تایید گردیده است. • پایین آوردن قیمت پاسپورت افغانستان برای مهاجرین مقیم ایران، در پیوند به پایین آمدن واحد پولی ایران در برابر دالر بر اساس حکم جلالتمآب رئیس جمهوری اسلامی افغانستان برای دو بار در سال 1397 و یک بار در کشور هند. برگشت بیشتر از 775000 تن در سال 2018 از ایران یکی از دیگر چالش های بود. عمده تربن مشکل افغان ها از سال گذشته به این سو ناشی از تحریم های اقتصادی علیه ایران می باشد که باعث فقر شدید در میان مهاجرین افغان در این کشور شده است. 2. پاکستان پاکستان در محور اصلی مدیریت مهاجرت برای ما قرار داشته است. ما تلاش کرده ایم تا فشارهای سیاسی نتوانند بر مسوولیتها و تعهدات ما در پیوند به مهاجرت و پناهندگی به مثابه دولتهای عضو جامعهی جهانی اثر مستقیم گذارد. از اینرو ما تلاش کردهایم تا بخشهای پژوهش و تحلیل تخصصی توسعه یابد تا ما بتوانیم از زبان تخصصی با پازتنرهای منطقهای خود سخن بگوییم. در سال پار ما سمپوزیم بینالمللی مدیریت مهاجرت را راه اندازی کردیم و از تمام دولتهای منطقه به ویژه ایران و پاکستان متخصصین را فراخواندیم تا تحلیلها و توصیههای خود را با ما در میان گذارند. اما باید گفت که این چالش نیاز به همگرایی بیشتر میان وزارت امور مهاجرین و عودتکنندگان و وزارت امور خارجهی کشور دارد. در سال 2018 بیشتر از 32700 افغان از پاکستان برگشت کردند. • با پاکستان مذاکرت وزارت امور مهاجرین وعودت کنندگان در چهارچوب جلسات کمیته چهار جانبه و سه جانبه و مذاکرات همبستگی وصلح افغانستان – پاکستان روی توزیع کارت ACC به مهاجرین ثبت شده، جلوگیری از اخراج اجباری و آزار و اذیت مهاجرین و مدیریت بازگشت کنندگان افغان صورت گرفته است که دستاوردهای ذیل را در پی داشته: فراهم نمودن زمینۀ ثبت و راجستر افغان های فاقد مدرک در پاکستان: • مذاکرات فعال و دو جانبه با دولت ج.ا پاکستان باعث گردید تا برای بار نخست در تاریخ وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان با نیروی بشری و مالی حکومت افغانستان هموطنان فاقد مدرک در کشور پاکستان تثبیث هویت گردیده و ثبت و راجستر شوند. در این روندبیشتر از 800000 افغان بعد از تثبیت هویت قرار است که مالک کارت (ACC Afghan Citizen) شوند که تاکنون 350000 این کارت را بدست آورده اند. • تمدید اقامت (1.4) میلیون پناهنده افغان الی ماه جون سال 2019. • توافق روی عدم برخورد سیاسی پاکستان با پدیده مهاجرت. • آغاز دوباره روند توزیع کارت (ACC) به مهاجرین ثبت شده علاوه بر (350000) کارت توزیع شده. • اعزام (145) نفر از مهاجرین جهت زیارت کعبه شریف به عربستان سعودی. • پایین آوردن قیمت پاسپورت در کشور پاکستان یک بار در سال 1397. 3. ترکیه با کشور ترکیه به منظور تنظیم و مدیریت روند بازگشت داوطلبانه و جلوگیری از بازگشت اجباری چهار دوره مذاکرات در سطح عالی انجام شده و سند ابتدایی به منظور مدیریت مشترک مهاجرین میان دو کشور طرح شده است. قرار است همزمان با امضای اعلامیه مدیریت مهاجرت با کشور ترکیه تفاهمنامه در امور مهاجرت که در برگیرنده سهولت های ویزه نیز می باشد وتفاهمنامه اعزام کار گر به صورت قانونی، میان هردو کشور امضا شود. وزارت امور مهاجرین به منظور رسیدگی بهتر به وضعیت مهاجرین اتشه مهاجرین را در انقره اعزام نمود. و در سال 1397 تعداد (38359) نفر از آن کشور بازگشت نموده اند.