رسیدگی به وضعیت بشری برگشت کنندگان
بخش یازدهم
عودت داوطلبانه مهاجرین از اولویت کاری دولت جمهوری اسلامی افغانستان است، به همین منظور در پنج سال گذشته زمینه برگشت نزدیک به 4 میلیون مهاجر و پناهنده به کشور طور ذیل فراهم گردیده است:
در سال 1394 به تعداد 475000 تن.
در سال 1395 به تعداد 1147000 نفر
در سال 1396 به تعداد 655966 نفر
در سال 1397 به تعداد 867564 نفر
در سال 1398به تعداد 548607 نفر به کشور برگشت نمودند که نسبت به سال های قبل از حکومت وحدت ملی که به مراتب بیشتر است.
مجموع عودت کنندگان در پنج سال گذشته به حدود 3643821 نفر می رسد و این رقم برگشت کنندگان از طرف دولت افغانستان به صورت قابل قبول مدیریت و میزبانی شده که مهمترین اقدامات وزارت امور مهاجرین در این زمینه قرار ذیل است:
1 پالیسی ها و برنامه های جامع از جمله پلان استراتژیک پنج ساله و پالیسی جامع عودت از سوی وزارت امور مهاجرین به منظور رسیدگی به مشکلات عودت کنندگان تهیه و تصویب گردیده است.
2 نشست های متعدد سه جانبه و چهار جانبه با کشورهای همسایه برگزار گردیده است که دراین نشست ها توافقات زیادی به منظور برگشت داوطبانه، تدریجی و باعزت افغانها صورت گرفته و در نتیجه نشست ها از اخراج اجباری مهاجرین نیز کاهش یافته است.
3 جهت عرضه خدمات بهتر برای عودت کنندگان چهار مرکز پذیرایی در نقطه ورودی مرز اسلام قلعه ولایت هرات، پل ابریشم ولایت نیمروز، تورخم ولایت ننگرهار و چمن ولایت قندهار اعمار و به بهره برداری سپرده شده است.
به عودت کنندگان در زمان برگشت شان در بسته های معین در مرزها از سوی موسسات صورت می گیرد.
ادارات کمیشنری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان(UNHCR)، سازمان بین المللی مهاجرت(IOM)، اداره مهاجرت ناروی(NRC)، اداره مهاجرت دانمارک(DRC) و اداره برنامه غذایی جهان(WFP) به عودت کنندگان در مرز ها کمک رسانی می کند.
کمک های UNHCR به گونه منظم به هر عودت کننده دارای مدرک حدود 200 دالر است ( صرف در سال 2016 به 400 دالر افزایش یافته بود) که در پنج سال گذشته 512123 نفر دارای مدرک را تحت پوشش قرار داده و حدود 207583200 دالر امریکایی مساعدت نموده است.
اداره سازمان بین المللی مهاجرت(IOM) نیز به عودت کنندگان بدون مدرک نیازمند حین ورود شان در مرزها بسته کمکی توزیع می نماید که آمار آن به اساس گزارشات سالانه این موسسه قرار ذیل است:
1 در سال 2015 مجموعاً 127830 نفر عودت کننده بدون مدرک تحت پوشش قرار گرفت که به هر نفر حدود 60 دالر مساعدت شده است.
2 در سال 2016 مجموعاً 111325 نفر عودت کننده بدون مدرک مدت رسانی شده که به هر نفر 60 دالر می باشد.
3 در سال 2017 مجموعاً 560552 نفر بدون مدرک به کشور برگشته و 15 تا 20 فیصد نیازمند آن تحت پوشش قرار گرفته اند.
4 در سال 2018 تعداد برگشت کنندگان بدون مدرک به 805877 نفر می رسد که حدود 20 فیصد نیازمند آن توسط اداره IOM کمک شده اند.
5 در سال 2019 به تعداد 45375 نفر عودت کننده بدون مدرک که از کشور ایران و پاکستان به وطن عودت نموده توسط IOM کمک شده اند.